Zich bewust van de kloof tussen rijk en arm die zich in de sociale en maatschappelijke omwentelingen aan het einde van de negentiende eeuw ontstond als gevolg van de Industriële Revolutie, legde paus Leo XIII vooral met zijn encycliek Rerum Novarum de basis voor een katholieke sociale leer. In deze bijdrage zijn de visies weergeven die zijn opvolgers vanaf 1878 in hun respectievelijke encyclieken en toespraken op basis van deze leer hebben ontwikkeld met betrekking tot de bestrijding van armoede. In de wijze waarop de pausen Pius IX, Joannes Paulus II en Franciscus alle mensen van goede wil aanzetten tot de bestrijding van de armoede is een ontwikkelingsgang te ontwaren. Al thematiseren de pausen Leo XIII, Pius XI, Joannes Paulus II en Benedictus XVI in hun respectievelijke sociale encyclieken de armoede niet uitdrukkelijk: de economische mechanismen, waardoor rijken steeds rijker en de armoede voor grote delen van de bevolking toeneemt, stellen zij voortdurend aan de kaak. Dit doen zij door enerzijds de oorzaken van deze mechanismen op noemer te brengen en anderzijds, oplossingsgericht, het bewustzijn aan te wakkeren dat in het besef van broeder- en zusterschap, in solidariteit evenals in empathie en wezenlijke betrokkenheid op mensen die onder de armoedegrens leven - de oplossing voor het armoedeprobleem besloten ligt. Zoals zijn voorgangers bekritiseert ook paus Franciscus de dominantie van een ongebreideld liberalisme en van een vrije markt, die niet van staatswege gereguleerd wordt. Ook hij pleit voor staatsinterventie teneinde de waardigheid van de mens te borgen, die voortkomt uit arbeid en die daardoor diens intrinsieke waardigheid tot zijn recht laat komen. Vooral deze paus benadrukt de intrinsieke band tussen de zuiverheid van de persoonlijke drijfveren en moraal en de dynamieken in de markteconomie. Als empathie en compassie bij de rijken aflaten is groeiende ongelijkheid in welvaart het gevolg. Ook dit gevolg bekritiseert hij stelliger dan zijn voorgangers.
Pope LeoXIII laid the very foundation for a Catholic social doctrine with his encyclical Rerum Novarum. This came about because of his consciousness of the gap between rich and poor that arose in the social and societal upheavals of the late nineteenth century as a result of the Industrial Revolution. Focussing on the eradication of poverty, this contribution seeks to depict the visions that Pope Leo XlII's successors had developed from 1878 onwards in their respective encyclicals and speeches, on the basis of pope Leo's doctrine. In scrutinising successive encyclicals, a certain trend may be discerned regarding directives to all people of good will to reduce poverty. Even though Popes Leo XIII, Pius XI, John Paul II and BenedictXVI did not always explicitly mention poverty in their respective social encyclicals; they constantly denounced the economic mechanisms that made the rich ever richer while simultaneously increasing poverty for large sections of the population. This is done on the one hand, by identifying the causes of these mechanisms and, on the other hand - in a solution-focused way - by raising awareness that the solution to the problem of poverty lies in a sense of brotherhood and sisterhood, in solidarity as well as in empathy - in an essential commitment to people living below the poverty line. In Catholic social doctrine, economic activity is not seen in isolation from its underlying human motives and attitudes with which it is associated. Morality and the market are intrinsically linked, and there is a constant interaction between an understanding of one's own morality and an understanding of how an economy can contribute to the dignity of as many people as possible. This is constantly shown in the encyclicals under discussion in this article, as it also becomes clear that contributing to human dignity is the main purpose of any economic transaction. Attention to the interaction between virtues and the market, between economic and ethical realities, also entails the reflection on human dignity. In this context, the successive Popes stress the importance of the principle of subsidiarity, the primacy of labour over capital, because of the intrinsic value of labour for human dignity. They do not condemn capitalism, but argue that the market should be regulated by the state, because the greed of the haves can undermine the social position and the market position of the have nots, further exacerbating the poverty of the have nots. Like his predecessors, Pope Francis also criticizes the dominance of unbridled liberalism and of a free market which is not regulated by the state. He, too, advocates state intervention in order to guarantee the dignity of the human being, which stems from labour and which, in this way, does justice to his intrinsic dignity. But he is much more assertive and explicit than his predecessors in his articulation of criticism of economic developments. Even though he praised Europe's struggle for human rights and dignity in the European Parliament, he is at the same time highly critical of the individualism, indifference and unbridled consumerism of many Europeans, because he sees this as one of the causes of the poverty of non-Europeans. According to him, the latter are not "seen"; there is no solidarity or commitment towards fellow brothers and sisters in "the common house", the earth. It is possible that the occasional biting tone of the pope is a little too vehement. Even though this is understandable and can be traced back to his own increasing awareness of economic inequality and to Medellín 's influence; Western democracy has also had very positive effects on the distribution of capital. Pope Francis, in particular, emphasizes the intrinsic link between the purity of personal motives and morals and the dynamics of the market economy. The market economy is only good if it is based on principles, in which human dignity is predominant. If empathy and compassion among the rich were to be abandoned, it would inevitably result in increasing inequality with regard to the prosperity of all peoples.